Epilepsi hastalığı, insanlarda nöbetler halinde ortaya çıkarak beynin normal aktivitelerini gerçekleştirememesine neden olmaktadır. Epilepsi nöbetleri ya da krizleri, insanlarda hiç beklenmedik anlarda ortaya çıkabilmektedir. Beyinde meydana gelen anormal ve elektriksel aktivitelere bağlı olarak ortaya çıkan bu rahatsızlık, tamamen klinik bir durumdur. Bir diğer adı ile "Sara hastalığı" olarak bilinmektedir. Epilepsi hastalığını krizler şeklinde ortaya çıkardığı zaman direk olarak geçici bilinç kayıplarına neden olarak daha birçok farklı belirtileri ortaya çıkarmaktadır. Epilepsi hastalığı çok yaygın bir şekilde görülen bir hastalıktır. Öyle ki toplumda görülme sıklığı ülkemizde ve dünya ülkelerinde %0.5 ile %1 arasında etkiler göstermektedir. İnsanlar arasında erkekler ya da kadınlar olmak üzere görülme sıklığında herhangi bir farklılık bulunmamaktadır. Bunun yanı sıra yaş grubu olarak da genellikle 16 yaşa kadar etkiler gösterdiği gibi 65 yaşından sonra da sık bir şekilde görülmektedir. Bu rahatsızlık bazen genetik özellikler gösterebilmektedir. Öyle ki çocuk yaşlarında ortaya çıkan epilepsi hastalıkları, genellikle anne ya da babadan çocuğa geçerek etkilerini göstermektedir. Eğer bu hastalığın varlığından şüphe edilmesi durumunda kesinlikle doktora giderek muayeneler yapılmalıdır.
Epilepsi hastalığı tarihi
Aslında bu hastalık çok eski yıllara kadar uzanmış bir hastalıktır. Yapılan tarihi araştırmalar sonrasında epilepsi hastalığının milattan önce 1000 yıllarına kadar uzayabildiği söylenebilmektedir. Bunun yanında zaman geçtikçe görülme sıklığı daha da artmış olan bu rahatsızlık Hipokrat tarafından da bahsi geçmiş bir rahatsızlıktır. Hipokrat i ilk kitabında yani milattan önce 400 yıllarında bu hastalıktan bilgiler paylaşmıştır. Bunların yanında Bizans döneminde de tıbbi metinlerin konusu olan bu rahatsızlık nöbetler sırasında yapılması gereken işlemlerle yazılmıştır.
Epilepsi hastalığı nedenleri nelerdir?
Epilepsi hastalığının çok farklı nedenleri bulunmaktadır. Bu hastalık, birçok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıktığı için gerekli olan muayeneler yapılmadığında net olarak nedenleri ortaya çıkarılamamaktadır.
Beyin tümörleri: Bu duruma bağlı olarak ortaya çıkan epilepsi hastalığı, daha sonradan gelişen hastalıklar arasında yer almaktadır. Çünkü insanlarda meydana gelen beyin tümörü genellikle belli bir zaman sonra ortaya çıkarak beynin elektriksel dengesinin bozulmasına neden olur.
Santral sinir sistemi enfeksiyonları: Adından da anlaşılabileceği gibi beyinde oluşan bazı enfeksiyon durumları da yine aynı şekilde epilepsi hastalığına neden olmaktadır. Bu rahatsızlık, ciddi bir şekilde sorun haline gelse bile enfeksiyonlar yayılmadan müdahale edildiğinde birçok zaman olumlu etkiler görülebilmektedir.
Beyin damarı sorunları: Beyin damarlarında ortaya çıkan rahatsızlıklar direk olarak epilepsi hastalığına neden olmaktadır.
Kalıtımsal rahatsızlıklar: Yaygın olarak görülen bu durum anne ya da babadan meydana gelen rahatsızlıklardır. Bu nedenle ortaya çıkan epilepsi hastalıkları, direk olarak aile içerisinde diğer bireylerde de ortaya çıkabilir.
Epilepsi nöbeti sırasında neler yapılmalıdır?
- Meydana gelen epilepsi hastalığı nöbeti sırasında kişi ayaktayken bu sorunu yaşıyorsa aniden düşerek başını herhangi bir yere çarpmaması için kesinlikle kişi tutulmalı ve rahat bir şekilde uzatılmalıdır. Eğer etrafta sert ve tehlikeli cisimler varsa kesinlikle etraftan uzaklaştırılmalıdır.
- Kriz geçiren kişi kriz anında boğazını ve kendisini sıkan durumlardan rahatsız olacağı için üzerinde bulunan sıkı giysiler gevşetilerek kişi rahatlatılmalıdır. Epilepsi hastalığı sorunu olan insanlar için soğan ya da kolonya gibi maddeler koklatılması herhangi bir etkiye neden olmayacaktır.
- Hasta kriz anında aşırı bir kasılma sergileyecektir. Bu nedenle hastanın dilinin dişi arasında kalmamasına dikkat edilmelidir. Aynı zamanda kişinin ağzını açmaya çalışırsanız bu şekilde dişlerin kırılması, çenenin çıkması gibi sorunların olmasının engellenebileceği söylenebilir.
- Son olarak kişi kendisine geldikten sonra aşırı bir şekilde yorulmuş olabilir. Bu nedenle geçici olarak kişi dinlendirilmelidir.
Epilepsi hastalığının tanısı ve tedavisi
Epilepsi hastalığının tanısının konulabilmesi için hastanın uzun süreler boyunca gözlemlenmesi gerekmektedir. Bu gözlem sonuçları doktora iletildiğinde daha sağlıklı bir şekilde tanı işlemi yapılabilmektedir. Bunun yanı sıra beyin görüntüleme yöntemleri, MR yöntemleri ve nöroloji testleri ile bu hastalığın tanısını konulması mümkün olabilmektedir. Hastanın geçirmiş olduğu nöbetin bir epilepsi hastalığı nöbeti olup olmadığına karar vermek için hastanın o atağa şahit olan kişilerle birlikte krizi anlatması gerekmektedir. Bu anlatılanlarla birlikte yapılan test ve tetkik sonuçlarına göre daha olumlu sonuçlara neden olacaktır.
Hastalığın tedavi aşamasında ise ilk başlarda ilaç tedavileri olarak yapılmaktadır. Epilepsi hastalığı için tedavi planlaması yapıldıktan sonra hastanın kullandığı ilaçlar hastada iyileştirici etkilere neden olacaktır. Bunun yanında sorun devam ederse bu hastalık iççin özel eğitilmiş cerrahlar tarafından cerrahi uygulamalar yapılabilmektedir. Son olarak ise yapılan bir diğer tedavi pil tedavisidir. Pil tedavisinde beyine yerleştirilen bir pil sayesinde elektriksel dengesizlik çok rahat bir şekilde ortadan kaldırılacaktır.
