Crohn Hastalığı

Crohn hastalığı, sindirim sisteminde etkili olan ve vücudu etkileyen sistemik bir hastalıktır. Daha çok, yemek borusu, mide, kalın bağırsak, ince bağırsak, anüs gibi bölgeleri etkiler. Hastalığın hâkim olduğu bölgelerde ülser tarzı yara ve kalınlaşmalar görülür. Ülser ve kalınlaşmanın boyutu farklı olur. Hastalık aynı anda farklı bölgeleri etkiler. Kalınlaşma bağırsak ve yemek borusunda hâkim olmuşsa bu bölgelerde daralma görülür. Anüs bölgesinde delikler oluşur ve bu deliklerden iltihap akar. Kanser tarzı bir hastalık değildir. Ancak zamanla kansere yol açabilir. Bu nedenle detaylı araştırılarak uygun tedavinin zamanında yapılması gerekir.

Tüm dünyada görülebilen hastalık daha çok beyaz ırklarda görülmektedir. Herr yaş grubunda görülen hastalık erkeklere nazaran kadınlarda daha fazla görülür.

Crohn hastalığının henüz nedeni tam olarak açığa konulamamıştır. Virüs ve bakterilerin neden olabileceğinin yanı sıra, genetik ve çevresel etkenlerin de hastalık üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir. Crohn hastalığında vücutta kromozomlarda kırıklık tespit edilmiş bu nedenle de hastalığın genetik olabileceği düşünülmüştür. Crohn hastası olan bireylerin çocuklarında hastalığın görülmesi gibi durum söz konusu değildir. Yani ailesel olarak geçiş yapan bir hastalık değildir. Ancak birinci dereceden akrabalarda risk biraz daha fazladır. Crohn hastalığında hasta tetkiklerinde hastanın bağırsaklarında bakteri olduğu belirlenmiştir. Bu durumdan dolayı hastalıkta mikropların etkisi olduğu kanısına varılmıştır. Beslenme alışkanlıkları, yaşam tarzı hastalık üzerinde etkili olan faktörler arasında yer almaktadır. Üzüntü, sinir, stres gibi faktörlerde hastalığın gelişimine neden olabilir. Beraberinde bağışıklık sisteminde oluşan hasarlarda hastalık üzerinde etkilidir.

Hastalık nedeniyle ortaya çıkan ve uzun dönem devam eden belirtiler doğrultusunda gerekli testler yapılarak hastalık teşhis edilmeye çalışılır. Mide, kalın ve ince bağırsak görüntülenerek gerekli durumlarda biyopsi yapılır. Crohn hastalığı ülseratif kolikle sıkça karıştırılan ve bazı durumlarda ayırt edilmesi imkânsız olan bir hastalıktır. Bunun yanı sıra apandisit, dizanteri, divertikül, salmonellosis gibi hastalıklarda da crohn hastalığıyla aynı belirtiler yaşanabilir.

Crohn hastalığının nedeni bazı durumlarda kesin olarak bilinmemektedir. Bu nedenle de tedavisi kesin olarak yapılamamaktadır. Hastalık atak dönemindeyken bazı ilaçlarla belirtiler azaltılmaya ve hafifletilmeye çalışılır. Hastalık en yoğun yaşandığı dönemlerde kortizon gibi ilaçlarla durdurulmaya çalışılır. Kortizon uzun süreli kullanılacaksa ağız yoluyla kalsiyum desteği yapılmalıdır. Aksi halde hastada osteoporoz riski artar. Bağışıklığın baskılanmasını sağlayan ilaçlarla tedaviye destek olunur. Bağışıklık baskılayıcı ilaçlar mutlaka folik asit takviyesi ile kullanılmalıdır. Bu tür ilaç tedavilerinde yan etkilerin oluşma ihtimali yüksektir. Bu nedenle tedaviye yeni başlandığında hasta rutin olarak doktor kontrolünde olmalıdır. Yine tedaviler diyet ve stres kontrolü tedavileriyle desteklenebilir. Psikolojik ve psikiyatrik destekler her hasta için olmasa da bazı hastalarda mutlaka gereklidir. Hastalığın seyri hastadan hastaya farklılık gösterebilir. Hasta yeme alışkanlıklarına dikkat etmeli, hastalığın atak döneminde iştahın önüne geçmelidir. Baharatlı besinlerin tüketiminden kaçınılmalıdır. Beraberinde asitli, mayalı, aşırı kakao ve şekerli ve hazmı zor besinler tüketilmemelidir.