Damar Hastalıkları Damarların Görevi Vücudumuzda bulunan damarların başlıca görevi, kan dolaşımını sağlamak, dokuların ihtiyacı olan oksijeni ilgili dokulara taşımak ve kullanılmış oksijeni ve atıkları atılım ve temizleme organlarına nakletmektir. Vücutta bu görevi yerine getirmek amacıyla farklı amaçlar için çeşitli damarlar bulunmaktadır. Temiz kan ileten damar sistemine arter, kirli kan iletimine yarayan sisteme ven ve savunma hücrelerini taşıyan damar sistemine ise lenf denir. Arter ve Ven Sistemleri Kollar ve bacaklardaki ana arter sistemleri, vücuttaki diğer arter sistemlerinden farklı değildir. En sık rastlanan tıkanmalar ise kol ve bacak arterlerinde görülmektedir. Atardamarların tıkanma veya balonlaşmasına neden olan hastalıklar, damarların yeri ve türüne göre incelenir. Koroner Damar Hastalıkları Kalbi besleyen ve koroner atardamarlar olarak adlandırılan damarlarda meydana gelen tıkanma ve daralmalar, kalp ağrısına veya kalp krizine sebep olur. Beyin Damar Hastalıkları Beyni ve beyinciği besleyen ve şah damarı olarak adlandırılan damarda veya diğer atar damarlarda meydana gelen daralma ve tıkanmalar, geçici veya kalıcı beyin hasarlarına ve halk arasında inme olarak adlandırılan beyin felcine sebep olur. Periferik Damar Hastalıkları Kalp ve beyin dışında kalan kollar, bacaklar, bağırsaklar, karaciğer ve böbrekler gibi diğer dokuları besleyen atardamarlarda meydana gelen tıkanma ve daralmalar sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu tıkanıklıkların en sık yaşandığı bölgeler genel olarak bacak bölgesi olduğundan, periferik damar hastalıkları tanımı, bu bölgelerdeki tıkanıklıkları tanımlamak için kullanılır. Bu damarlarda meydana gelen daralma ve tıkanmalar, yürürken bacak ağrılarına, bacaklarda yaralara ve kangrene sebep olabilir. Kronik Damar Tıkanmaları Yavaş gelişen damar tıkanmaları, vücudun kollateral damar oluşturması için yeterli zaman vereceğinden belirtiler çok şiddetli olmayabilir. Kollateral damarlar, o dokuyu besleyip kan ihtiyacını giderebilecek durumda ise hiçbir belirti vermeyebilir veya o dokuların kan ihtiyaçları arttığında belirtiler ortaya çıkabilir. Akut Damar Tıkanmaları Ani oluşan damar tıkanmaları, vücudun kollateral damar oluşturmak için zamanı olmamasından dolayı kısa süre içinde belirti verir ve doku ölümlerine sebep olabilir. Beyinde meydana gelmesi halinde halk arasında "inme" denilen beyin felcine, kalpte meydana gelmesi halinde ise ani kalp krizlerine sebep olabilir. Akut tıkanmalar genellikle damar sertliği sonucu damarda ani bir kan pıhtısının damarı tıkaması sonucu meydana geldiği gibi, bir kan pıhtısının damarın birine girip tıkaması sonucu da olabilir. Damar Hastalıklarının Belirtileri Damar hastalıklarının belirtileri, tıkanmanın yerine ve ciddiyetine bağlı olarak değişebilir. Genel belirtiler arasında:
Damar Hastalıklarının Risk Faktörleri Damar hastalıklarının risk faktörleri arasında:
Damar Hastalıklarının Önlenmesi Damar hastalıklarını önlemek için:
Sonuç Damar hastalıkları, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen ve yaşam kalitesini düşürebilen önemli bir sağlık problemidir. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri ile bu hastalıkların etkileri azaltılabilir ve önlenebilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, damar hastalıklarından korunmanın en etkili yoludur. |
