Buğday Hastalıkları Nelerdir?
26 Temmuz 2024

Buğday Hastalıkları Nelerdir?

Buğday Hastalıkları

Buğday, Anadolu'nun her yerinde yetiştirilen bir tahıl bitkisidir. Karasal iklimde yetişir ve un, yem üretiminde kullanılır. Çiftlik hayvanları için yem olarak da yetiştirilir. İnsan beslenmesinin temel maddesidir. Ekmek yapımında kullanılan unun kaynağı olduğu için buğday temel bir ihtiyaçtır. Gıda sektörünün vazgeçilmez bitkisidir. Ancak buğday yetiştirilirken birçok sorunla karşılaşılır. Hava şartları ve buğday hastalıkları önemli etkenlerdir. Buğday hastalıklarını şu şekilde sıralayabiliriz:

Buğday Rastık Hastalığı

Hastalık, buğday ve arpa bitkisinin çiçekleme aşamasında ortaya çıkar. Buğday siyah toz yığını haline gelir. Buğday çiçek açtıktan sonra olgunlaşma zamanında rastık hastalığı çevreye dağılır ve geride sadece buğdayın sapını bırakır. Buğday tanelerinin tamamı hasar görür.

Buğday Sürme Hastalığı

Karamuk ve karadoğu isimleriyle anılan başak hastalığıdır. Bu hastalık, Tilletia foetida ve Tilletia caries olmak üzere iki türden oluşur. Bu hastalıkların belirtileri, biyolojileri ve mücadele yöntemleri birbirine benzer. Sporların incelenmesiyle teşhis edilir. Hasat ve harman sırasında ezilen kör tanelerden çıkan sporlar sağlam buğday tanelerine ve toprağa bulaşır, bitkinin hasara uğramasına neden olur. Bu hastalığa karşı buğdayın yetiştirileceği toprağın killi veya kumlu olması enfeksiyon riskini azaltır.

Buğday Mozaik Virüsü

Toprak kökenli bir virüstür. Buğday virüsü ve öz suyu ile yaşar. Doğal enfeksiyon serin yerlerde ve yüksek toprak neminde artış gösterir. Hastalığın inkübasyon süresi uzundur ve genellikle ilkbahar aylarında görülür. Buğday yüzeyinde benekler ve lekeler oluşturur. Yaprakta belirgin olarak lekeler ve düzgün olmayan çizgiler görülür.

Buğday Başak Yanıklığı

Bu hastalığa Fusarium spp. neden olmaktadır. Nemli hava koşullarında, 72 saatten fazla süren serin hava enfeksiyon riskini artırır. Hastalık yıldan yıla artış gösterir. Buğday bitkisinde kısa, renksiz, geniş ve şişkin bir görünüm oluşturur. Buğday taneleri oval ve zincir şeklinde olur ve pembe veya açık pembe renkte görülür.

Buğday Hastalıklarının Önlenmesi İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

Buğday ekimi yaparken dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar şunlardır:

  • Ekilecek buğday türü ve bölgenin iklim şartlarına dikkat edilmelidir.
  • İklim ve toprak özelliklerine uygun buğday ekilmelidir.
  • Gübreleme ve sulama düzenli olarak yapılmalıdır.
  • Buğday tohumu, ekilecek bölgeye göre ayarlanmalı; ne çok sık ne de çok seyrek ekilmelidir.
  • Buğdayın ekim zamanı dikkatle belirlenmelidir.
  • Ekim derinliği normal olmalı ve bilinçsiz ekim yapılmamalıdır.
  • Hastalık ve hasatla mücadeleye karşı önlem alınmalıdır.
  • Yaprak gübreleme ve ilaçlama zamanında yapılmalıdır.
  • Hasat yapılırken çıkan sonuçların çiftçiyi zarara uğratmaması sağlanmalıdır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Fulya Hatice

26 Temmuz 2024 Cuma

Buğday bitkilerimde siyah toz yığını gördüğümde buğday rastık hastalığına mı yakalandığını düşünmeliyim? Bu hastalığın belirtilerini nasıl ayırt edebilirim?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Sevgili Fulya Hatice Hanım,

Evet, buğday bitkilerinizde siyah toz yığını görmeniz buğday rastık hastalığına yakalandığınıza işaret edebilir. Bu hastalık, özellikle başaklarda siyah ve toz şeklinde spor kütleleri oluşmasına neden olur. Belirtileri arasında başakların normalden daha kısa ve kalın olması, başakçıkların siyah tozla kaplanması ve bitkinin genel olarak zayıflamış görünmesi yer alır. Eğer bu belirtileri gözlemliyorsanız, bitkilerinizin buğday rastık hastalığına yakalanmış olma olasılığı yüksektir. Bu hastalığı doğrulamak için bir tarım uzmanına danışmanız da faydalı olabilir.

Sağlıklı günler dilerim.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Salgın Hastalık Nelerdir?

Salgın Hastalık Nelerdir?

Haber Bülteni