Hayatımız boyunca hemen hemen hepimiz bir veya birden fazla kez yalan söylemişizdir. Bazen beyaz yalanlar, bazen de zararsız olduğunu düşündüğümüz pembe yalanlar. Peki, hiç yalan söyleme davranışının bir hastalık olabileceğini düşündünüz mü? Bu hastalığın adı mitomani, yani sürekli yalan söyleme hastalığıdır.

Mitomani, kişinin dürtülerini kontrol edememesi ve sürekli olarak yalan söyleme eğilimi göstermesi durumudur. Bu hastalığa sahip kişilere mitoman denir. Mitomanlar, çevresindeki insanlara amaçlı veya amaçsız yalan söyleme eğilimindedirler ve söyledikleri yalanlara inanmaları için daha fazla yalana başvururlar. Yalan söyleme hastalığı olan kişilerin doğru teşhis edilmesi oldukça önemlidir. Diğer psikolojik sorunlarla karıştırılabileceğinden, doğru teşhis konulması bazen zor olabilir. İleri evrelerde, kişi kendi söylediği yalanlara inanmaya başlayabilir.

Kendinde bir sorun olmadığını düşünen kişilerin yakınlarına büyük görev düşmektedir. Hasta olduğunu düşündüğünüz kişiye sabırlı ve sakin bir tutum sergileyin. Bunun bir hastalık olduğunu ve tedavi edilebileceğini uygun bir dille anlatın. Tedavi olmadığında onu bekleyen durumu paylaşın. Bu süreçte kendisine destek olacağınızı ifade edin. Sürekli tekrarlayan ve ileri seviyeye ulaşan yalan söyleme hastalığı olan kişiler, çoğu zaman doktora gitmek istemezler. Ancak, bazı durumlarda hayatlarının olumsuz etkilendiğini fark edip doktora gitmeyi kabul edebilirler. Kesinlikle suçlama yapmak, kişiyi daha olumsuz yönde etkileyecektir.

Yalan söyleme hastalığının tam olarak nedeni bilinmemekle beraber, çocukluk döneminde yaşanan bazı olumsuzluklardan kaynaklanabileceği düşünülmektedir. Aşağılık kompleksi ve kendisine öyle hissettiren kişilerin davranışları, çocuklarda bilinçaltında tahribata yol açabilir. Özellikle anne babanın çocuğuna karşı tutumu, yalan söyleme hastalığını ortaya çıkarabilir. Çocukluk çağında başlayan bu hastalığın nedeni, yok sayılan bireyin dikkati kendi üzerine çekme çabasıdır. Olağan dışı yalanlar söylemek, insanların dikkatini çekmesine yardımcı olabilir. Bu şekilde davranan kişi, bundan haz duyar ve istemsizce bu davranışı tekrarlar. Yalanları ortaya çıktığında ya farklı bir yalanla bunu örtbas etmeye çalışır ya da bu durumdan büyük bir utanç duyar. Bu pişmanlık neticesinde tekrar yalan söylemeyeceği konusunda kendini ve çevresindekileri inandırmaya çalışır. Ancak tedavi olmadığı sürece, hastanın yalan söyleme hastalığından kendi imkânlarıyla üstesinden gelmesi mümkün değildir. Çünkü hasta bu davranışları kontrol edemediği dürtüler sonucunda yapmaktadır.

Hastalığı fark edilen kişinin muhakkak psikolojik tedavi için ikna edilip doktora gitmesi gereklidir. Terapi seansları ve düzenli ilaç tedavisi ile kişinin bu rahatsızlığı düzeltilebilir. Yalan söyleme hastalığı olan kişilerin çok ileri derecede yalan söyledikleri ve bu yalanlar yüzünden iş hayatından ve özel hayatlarından dışlandıklarını söylemek mümkündür. Tedavi olmayan hastaların bunalıma girip intihar etme derecesine gelmeleri göz ardı edilmemelidir. Öncelikle hastanın takıntılarını giderecek ilaçlar ile bu takıntılar olabildiğince azaltılır. Takıntıları azalan kişiler, dürtülerini daha kolay kontrol altına almayı öğrenirler. Bunun farkında olmak, yalan söyledikten sonra oluşabilecek durumları görebilme imkânı verir. Bunu kontrol altına alarak, doktoru ile tedavi seanslarını uygulayarak kişi normal hayatına dönebilir. Yeniden sosyal hayatını yalansız bir şekilde nasıl kuracağını ve nasıl devam ettirebileceğini psikoterapi uzmanları yardımıyla öğrenir.