Als Hastalığı Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
23 Temmuz 2024

Als Hastalığı Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

ALS Hastalığı Nedir?

Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS), ilk kez 1869 yılında Fransız nörolog Jean-Martin Charcot tarafından tanımlanmıştır. Bu nedenle bir dönem "Charcot hastalığı" olarak da bilinmekteydi. ALS, omurilikte bulunan ve kasları besleyen motor nöronları etkileyen bir hastalıktır. Bu bölgedeki sinirler zamanla sertleşir ve hasarlı doku haline gelir. Sinirlerin etkilenmesi sonucu kasların gelişimi yavaşlar ve zamanla kaslar işlevini yerine getiremez hale gelir. ALS hastalığı doğrudan beyindeki nöronları ve omuriliği etkilediği için, hastalar günlük işlerini yapmakta dahi zorluk yaşayabilirler.

ALS hastaları için zamanla nefes almak, yürümek ve yemek yemek gibi basit faaliyetler bile zorlaşır. ALS, kas hareketlerini kontrol eden motor nöronları etkiler. Motor nöronlar, kaslar ile beyin arasındaki iletişimi sağlar; bu nedenle ALS, motor nöronları işlevsiz hale getirdiği için beynin kaslarla olan iletişimini bozar ve kaslar çalışmaz hale gelir.

ALS'nın %10'u genetik iken, %90'ı sporadiktir. Yani ALS'nin genetik yollarla bulaşması çok nadirdir ve ALS bulaşıcı değildir.

ALS Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

  • ALS hastalığının başlangıç belirtileri tüm hastalarda aynı değildir.
  • Başlangıçta el veya bacaklarda güçsüzleşme görülür. Bunun ardından kaslarda incelme belirtileri ortaya çıkar.
  • Zamanla konuşma güçlüğü ve yutkunma güçlüğü yaşanır.
  • Kas ağrıları ve kramplar görülebilir.
  • Zamansız ağlama ve gülme nöbetleri yaşanabilir.
  • Parmak kaslarında zayıflama ve parmakların kavrama güçlüğü yaşanabilir.

ALS Hastalığı Kimlerde Görülür?

ALS hastalığı, dünya genelinde her kesimden insanda görülebilen bir hastalıktır. Kadınlara oranla erkeklerde daha sık görülmektedir ve genellikle 40-70 yaş arası kişilerde ortaya çıkar. Hastalık, her yıl 100,000 kişiden 3-5'inde görülmektedir.

ALS'de Güç Kaybı Neden Olur?

İstenilen bir hareketi gerçekleştirebilmek için ilgili kasların sağlıklı olması gerekmektedir. Bu hareketi gerçekleştirmek için kasların kasılmasını sağlayan iki grup motor sinir bulunur. İlk grup motor sinirler beyin ve omurilik arasında iletişim sağlar, ikinci grup motor sinirler ise omurilikten ilgili kasa sinyal gönderir. Motor sinirlerinde herhangi bir işlev bozukluğu varsa, hasta istediği hareketi yapamaz ve zamanla güç kaybeder.

ALS Nasıl Teşhis Edilir?

Diğer birçok hastalıkta olduğu gibi ALS'nin teşhisi için de klinik bulgular gereklidir. Uzman bir doktor tarafından yapılan tetkikler sonucunda ALS teşhisi konulabilir. Hastalığın teşhisi için elektromiyogram (EMG) yöntemi kullanılır. Ayrıca, bazı idrar ve kan testleri de hastalığın teşhisi için yapılmaktadır.

ALS Hastalığının Seyri

ALS hastalığı sonucunda yaşanan güçsüzlük zamanla artar. Başlangıçta vücudun belli bir bölgesinde yaşanan güçsüzlük, ilerleyen zamanlarda kol, bacak, eklemler ve dil gibi diğer kısımlara yayılır. Tüm kaslarda erime meydana gelir. Hasta, belli bir süre sonra günlük işlerini yapamaz hale gelir. Yemek yerken, tuvalete giderken veya kıyafetlerini değiştirirken sürekli başka bir kişinin yardımına ihtiyaç duyar. Ayakta durmakta dahi zorluk yaşayan hastaların en kritik dönemi, solunum kaslarının güçsüzleşmesi ile soluk alıp vermede zorluk yaşadıkları evredir. ALS hastaları teşhisin konulmasından itibaren ortalama 3-5 yıl yaşamaktadır. Ancak bu süre 10 yıla kadar da değişebilir.

ALS'nin Tedavisi Nasıl Yapılır?

ALS'nin kesin ve net bir tedavisi bulunmamaktadır. Kasların erimesini ve güçsüzleşmesini engelleyen hiçbir tıbbi yöntem yoktur. Hastaların yaşam kalitesini artırmak için fizyoterapi, solunum desteği ve beslenme desteği gibi yöntemler kullanılmaktadır. Ayrıca, hastaların sürekli dinlendirilmesi ve rahat ettirilmesi gerekmektedir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni