Akciğer hastalıkları, solunum sistemini etkileyen ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen hastalıklardır. Bu hastalıklar arasında astım, bronşit, akciğerde su toplanması, nefes darlığı, kist hidatit, verem ve zatürre yer almaktadır. Akciğer hastalıkları arasında en yaygın olarak görülenler astım ve KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) olarak bilinir. Bu hastalıkları yaşayan bireyler genellikle solunum yolu şikayetleri ile hekime başvurmaktadır.

Astım, nefes borusunun daralması ve hastanın nefes alıp verme güçlüğü yaşaması ile karakterize bir hastalıktır. Bazı insanlar kıl, toz, aspirin gibi maddelere karşı alerjik reaksiyonlar gösterebilir. Bu hassas maddelere maruz kalma sonucunda astım krizi gelişebilir ve bu krizler bazen hastalığın ilk belirtisi olabilir. Astım hastalığında sık karşılaşılan durumlar şunlardır:

KOAH, kronik bronşit veya müzmin bronşit gibi isimlerle de anılmaktadır. Bu hastalık, akciğerlerdeki hava kanallarının daralması sonucu, solunum sırasında hava akışının kısıtlanması durumudur. Akciğerlere giren ve çıkan hava miktarının solunum daralmasına yol açacak kadar kısıtlanması en önemli belirtisidir. KOAH hastalarında sık görülen şikayetler şunlardır:

KOAH tedavisinde başarı sağlamak için sigara içilmemesi, toz ve dumanlı ortamlardan uzak durulması ve düzenli ilaç kullanımı gerekmektedir. Sigara bırakıldığında, bronşlar ve hava keseciklerindeki hasar oluşumunun şiddeti yavaşlar. Kullanılan ilaçlar hastalığın ilerlemesini önlemez, ancak nefes darlığını azaltma amacıyla kullanılır. KOAH için kullanılan ilaçlar farklı cihazlar yardımıyla alınır ve doğrudan solunum yoluna ulaştığından etkileri çok güçlüdür.

KOAH hastalığı ve diğer ağır akciğer hastalıklarında solunum yetmezliği halinde oksijen tedavisi yapılır. KOAH hastalığı ağır olan hastalar, her gün en az 15 saat oksijen kullanmak zorundadır. Uzun süreli oksijen tedavilerinde "oksijen konsantratörü" denilen cihazlar kullanılır. Bu cihazlar oda havasından oksijen üreterek hastaya verir. Bu hastaların ayrıca bazı ek önlemler alması gerekmektedir:

Akciğer hastalıklarında daralan bronşları genişleten ilaçlar, akciğerlere giden hava borularındaki kas spazmına bağlı daralmayı ortadan kaldırmak için kullanılır. Bu ilaçlar bronşları genişleterek daha fazla oksijen alımını sağlar. Bu ilaçlar astım ve KOAH gibi akciğer hastalıklarında uygulanır. Bronkodilatörlerin etkisi genellikle 3-12 saat sürer ve nefes alıp verirken güçlük yaşayan hastalara kısa sürede büyük bir rahatlık sağlar. Bu ilaçların yan etkileri arasında kalp atım sayısının yükselmesi, titreme, çarpıntı, göz kararması ve baş ağrısı görülebilir.

Astım ve KOAH hastaları için tercih edilen diğer ilaçlar ise steroid tedavi ilaçlarıdır. Astım krizi sırasında oral veya intravenöz olarak uygulanan steroidler hayat kurtarıcıdır. Hastaların devam tedavilerinde soluk yolu ile verilen steroidler kullanılır. Solukla verilen steroidlerde, oral steroidlerde görülen yan etkiler görülmez. Bu ilaçlar doğrudan bronş mukozasında etki eder ve kana karışma olasılığı çok düşüktür. Bu ilaçların kullanımı sırasında, hastalığın görülme riskini azaltmak amacıyla cihaz ile her nefes verildikten sonra mutlaka su ile gargara yapılmalıdır.