Tavuklarda Yeşil Kas Hastalığı (Green Muscle Disease) Nedir?
Tavuklarda Yeşil Kas Hastalığı, bilimsel adıyla Deep Pectoral Myopathy (DPM), özellikle hızlı büyüyen etçi tavuk ırklarında (broiler) görülen bir kas hastalığıdır. Hastalık, göğüs kaslarının derin kısmında yer alansupracoracoideuskasının hasar görmesi ve sonucunda yeşilimsi bir renk değişikliği oluşmasıyla karakterizedir. Bu renk değişimi, kas dokusunun yetersiz kan akışı (iskemi) nedeniyle oksijensiz kalması ve miyoglobin pigmentinin bozulması sonucu ortaya çıkar.
Hastalığın Nedenleri:
- Kan akışının geçici olarak kesilmesi: Tavuklar kanatlarını hızla çırptığında, supracoracoideus kası göğüs kafesi içinde sıkışabilir ve kan damarları üzerinde baskı oluşturabilir. Bu durum, kasın oksijensiz kalmasına ve hasara yol açar.
- Genetik yatkınlık: Hızlı büyüyen broiler tavuklarında kas kütlesi hızla artarken, damar sistemi bu büyümeye ayak uyduramayabilir, bu da kan akışını olumsuz etkiler.
- Stres faktörleri: Ani korku, kaçma davranışları veya aşırı fiziksel aktivite, kanat çırpma hareketini tetikleyerek hastalık riskini artırır.
- Beslenme ve yönetim: Yüksek enerjili yemlerle beslenen tavuklarda kas gelişimi hızlandığı için hastalık daha sık görülebilir.
Belirtileri:
- Hastalık genellikle canlı tavuklarda belirgin bir semptom göstermez ve çoğunlukla kesim sonrası karkas muayenesinde tespit edilir.
- Etkilenen kas dokusu sertleşmiş, soluk veya yeşilimsi-gri renkte görünür. Bu renk, kasın nekrozu (doku ölümü) sonucu oluşur.
- İleri durumlarda, kas dokusunda şişme ve fonksiyon kaybı olabilir, ancak bu nadiren gözlemlenir.
Teşhis ve Önleme:
- Teşhis, kesimhane kontrollerinde karkasın incelenmesiyle konulur. Yeşilimsi renk değişimi tipik bir göstergedir.
- Önleme stratejileri arasında genetik seleksiyon (daha yavaş büyüyen ırkların kullanımı), stresi azaltıcı barınak koşulları, ani hareketleri önleyecek yönetim uygulamaları ve dengeli beslenme programları yer alır.
- Kanat çırpma davranışını sınırlamak için uygun aydınlatma ve sessiz ortam sağlanması önerilir.
İnsan Sağlığı Açısından Risk:
- Yeşil kas hastalığı, insanlar için doğrudan bir sağlık tehdidi oluşturmaz; etin görünümü ve kalitesi bozulsa da tüketimi genellikle güvenlidir. Ancak, etin renk ve doku bozukluğu nedeniyle tüketici tarafından tercih edilmemesi ekonomik kayıplara yol açar.
Sonuç olarak, yeşil kas hastalığı tavuk yetiştiriciliğinde verimliliği etkileyen önemli bir sorundur ve modern çiftlik yönetimiyle minimize edilebilir.
|