Reaktif artrit (reiter hastalığı) nedir?

Enfeksiyon sonrası gelişen eklem iltihabı olarak bilinen Reaktif Artrit, bağışıklık sisteminin verdiği beklenmedik bir yanıtla ortaya çıkıyor. Genellikle sindirim veya idrar yolu enfeksiyonlarını takip eden bu durum, eklem ağrılarından göz problemlerine kadar çeşitli semptomlarla kendini gösteriyor.

20 Kasım 2025

Reaktif Artrit (Reiter Hastalığı) Nedir?


Reaktif Artrit, genellikle bir enfeksiyonu takiben ortaya çıkan, eklemlerde ağrı, şişlik ve iltihaplanma ile karakterize edilen bir romatolojik hastalıktır. Tıp literatüründe sıklıkla "Reiter Sendromu" olarak da anılır ve klasik olarak üç ana belirti kümesi ile tanınır: artrit (eklem iltihabı), konjonktivit (göz iltihabı) ve üretrit (idrar yolu iltihabı). Ancak, bu üçlünün tamamının her hastada görülmesi şart değildir.

Nedenleri ve Tetikleyiciler


Reaktif Artrit, bağışıklık sisteminin belirli enfeksiyonlara anormal bir yanıtı sonucu gelişir. Temel tetikleyiciler şunlardır:
  • Genellikle bağırsak enfeksiyonlarına neden olan bakteriler (örneğin, Salmonella, Shigella, Campylobacter, Yersinia).
  • Ürogenital sistem enfeksiyonları (özellikle Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar - CYBE), en yaygın olarak Chlamydia trachomatis.
Önemli bir nokta, eklemlerde doğrudan bir enfeksiyon olmamasıdır; bunun yerine, bağışıklık sistemi enfeksiyonla savaşırken yanlışlıkla vücudun kendi dokularına, özellikle de eklemlere saldırır. Genetik yatkınlık da önemli bir rol oynar; HLA-B27 geni taşıyan bireylerde Reaktif Artrit gelişme riski daha yüksektir.

Belirti ve Bulgular

Semptomlar genellikle tetikleyici enfeksiyondan 1 ila 4 hafta sonra başlar ve şunları içerebilir:
  • Eklemlerde Ağrı ve Şişlik: Özellikle diz, ayak bileği ve ayak eklemleri gibi büyük eklemlerde asimetrik tutulum yaygındır. Sıklıkla "sosis parmak" olarak adlandırılan, bir parmağın tamamen şişmesi durumu görülebilir.
  • Göz Problemleri: Konjonktivit (kırmızı, kaşıntılı gözler) veya daha nadiren üveit.
  • İdrar Yolu ve Genital Belirtiler: Ağrılı idrara çıkma, peniste veya vajinada ülserler.
  • Deri Bulguları: Avuç içi ve ayak tabanlarında keratoderma blenorajica adı verilen pullu lezyonlar veya ağız içinde ülserler.
  • Diğer Semptomlar: Yorgunluk, hafif ateş ve bel ağrısı.

Tanı Koyma Süreci

Reaktif Artrit'in tek bir kesin testi yoktur. Tanı, aşağıdakilere dayanarak klinik olarak konur:
  • Hastanın öyküsü (yakın zamanda geçirilmiş ishal veya idrar yolu enfeksiyonu).
  • Fizik muayene.
  • Enfeksiyon varlığını doğrulamak için kan testleri, dışkı kültürü veya idrar testleri.
  • HLA-B27 gen testi (yardımcı bir bulgu).
  • Eklem iltihabını değerlendirmek için görüntüleme yöntemleri (röntgen, ultrason).

Tedavi ve Yönetim

Reaktif Artrit tedavisi, semptomları hafifletmeyi ve yaşam kalitesini artırmayı hedefler. Tedavi seçenekleri şunları içerir:
  • Enfeksiyonun Tedavisi: Eğer hala aktif bir enfeksiyon varsa, uygun antibiyotikler kullanılır.
  • İltihap Önleyici İlaçlar: NSAİİ'ler (Nonsteroid Antiinflamatuar İlaçlar) ağrı ve iltihabı azaltmak için ilk basamak tedavidir.
  • Kortikosteroidler: Şiddetli eklem iltihabı için eklem içine enjeksiyonlar veya ağızdan tabletler.
  • DMARD'lar (Hastalık Modifiye Edici Antiromatizmal İlaçlar): Sulfasalazin veya metotreksat gibi ilaçlar, uzun süreli veya inatçı vakalarda kullanılır.
  • Fizik Tedavi: Eklem hareket açıklığını korumak ve kas gücünü artırmak için egzersizler.

Prognoz (Hastalığın Seyri)

Çoğu Reaktif Artrit vakası birkaç ay ile bir yıl içinde tamamen iyileşir. Bununla birlikte, bazı hastalarda semptomlar kronikleşebilir veya aralıklarla tekrarlayabilir. Erken teşhis ve uygun tedavi, uzun vadeli eklem hasarını önlemede kritik öneme sahiptir.

Reaktif Artrit, yaşamı tehdit eden bir durum olmasa da, yaşam kalitesi üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Belirtiler gösteriyorsanız, bir romatoloji uzmanına başvurmanız önerilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;