Periferik damar hastalığı ne demektir?

Periferik Damar Hastalığı (PDH), vücudun kalp ve beyin dışındaki damarlarında, özellikle bacaklardaki atardamarlarda daralma veya tıkanıklık oluşması durumudur. Bu durum, genellikle ateroskleroz (damar sertleşmesi) nedeniyle ortaya çıkar. Aterosklerozda, damar duvarlarında yağ, kolesterol ve diğer maddeler birikerek plak oluşturur. Bu plaklar, damarların daralmasına ve kan akışının azalmasına yol açar. PDH, en sık olarak bacak damarlarını etkiler, ancak kollardaki damarları da etkileyebilir.

Periferik Damar Hastalığının temel nedeni aterosklerozdur. Ancak, diğer risk faktörleri şunlardır:

• Sigara kullanımı
• Yüksek tansiyon
• Diyabet (şeker hastalığı)
• Yüksek kolesterol
• İlerleyen yaş
• Obezite
• Sedanter yaşam tarzı (hareketsizlik)
• Ailede damar hastalığı öyküsü

PDH'nin en yaygın belirtisi, bacaklarda yürüme sırasında ortaya çıkan ve dinlenmekle geçen ağrıdır. Bu duruma "kladikasyo" denir. Diğer belirtiler şunları içerebilir:

• Bacaklarda veya ayaklarda uyuşma, karıncalanma
• Bacaklarda soğukluk hissi
• Cilt renginde değişiklikler (soluk veya mavimsi renk)
• Ciltte parlaklık veya incelme
• Ayak veya bacak yaralarının iyileşmemesi
• Bacaklarda güçsüzlük

PDH teşhisi için doktorlar çeşitli testler kullanır:

• Fizik muayene ve tıbbi öykü
• Ayak bileği-kol indeksi (ABI) testi
• Doppler ultrason
• Anjiyografi
• Manyetik rezonans anjiyografi (MRA)
• Bilgisayarlı tomografi anjiyografi (BTA)

PDH tedavisi, hastalığın şiddetine göre değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerir:

• Yaşam tarzı değişiklikleri (sigaranın bırakılması, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme)
• İlaç tedavisi (kan sulandırıcılar, kolesterol düşürücü ilaçlar)
• Girişimsel tedaviler (anjiyoplasti, stent yerleştirme)
• Cerrahi müdahaleler (bypass ameliyatı)

PDH'den korunmak için alınabilecek önlemler şunlardır:

• Sigara kullanmamak veya bırakmak
• Düzenli egzersiz yapmak
• Sağlıklı ve dengeli beslenmek
• Kan basıncını ve kolesterol seviyelerini kontrol altında tutmak
• Diyabet varsa kan şekerini kontrol etmek
• Düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak

Periferik Damar Hastalığı, erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir doktora başvurmak önemlidir.