Aşil Tendon Rüptürü Sonrası Fizik Tedavi Süreci
Aşil tendon rüptürü (kopması) sonrası fizik tedavi, iyileşme sürecinin en kritik parçalarından biridir. Bu süreç genellikle cerrahi veya konservatif tedavi sonrası başlar ve yaklaşık 4-6 ay sürer. İşte detaylı fizik tedavi süreci:
1. Akut Dönem (0-6 Hafta)
- Amaç: Ağrı ve ödemi kontrol altına almak, tendon korumak
- Uygulamalar: Bacağı yukarıda tutma, buz uygulama
- Koruma: Alçı, breys veya walker bot kullanımı
- Hareket: Koltuk değneği ile yük vermeden yürüme
- Egzersizler: Ayak bileği nötral pozisyonda hafif aktif hareketler
2. Erken Rehabilitasyon Dönemi (6-12 Hafta)
- Amaç: Eklem hareket açıklığını artırmak, kısmi yük aktarmak
- Hareket: Kademeli olarak tam yük verme
- Egzersizler: Aktif ayak bileği hareketleri, germe egzersizleri
- Güçlendirme: İzometrik kas kasılmaları, hafif dirençli egzersizler
- Denge: Tek bacak üzerinde durma çalışmaları
3. Orta Dönem Rehabilitasyon (3-6 Ay)
- Amaç: Tam fonksiyonel hareketi sağlamak, gücü artırmak
- Egzersizler: Direnç bandı ile güçlendirme, propriosepsiyon eğitimi
- Aktivite: Yürüyüş, hafif koşu, merdiven inip çıkma
- Germe: Aşil tendonu ve baldır kaslarını germe egzersizleri
- Denge: Zemin değişikliklerinde denge çalışmaları
4. İleri Dönem Rehabilitasyon (6 Ay ve Sonrası)
- Amaç: Spora ve tam aktiviteye dönüş
- Egzersizler: Plyometrik egzersizler, sıçrama antrenmanları
- Sportif aktivite: Kademeli olarak spor spesifik hareketlere geçiş
- Kontroller: Fonksiyonel testler ve performans değerlendirmesi
- Önleme: Tekrar yaralanmayı önleyici egzersiz programı
Önemli Uyarılar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Fizik tedavi programı mutlaka fizyoterapist gözetiminde olmalı
- İlerleme bireysel iyileşme hızına göre ayarlanmalı
- Ağrı sınırı aşılmamalı, zorlayıcı hareketlerden kaçınılmalı
- Düzenli doktor kontrolleri ihmal edilmemeli
- Ev egzersiz programları titizlikle uygulanmalı
Unutmayın ki her hasta kendine özeldir ve fizik tedavi programı bireyin ihtiyaçlarına, yaşına, aktivite düzeyine ve iyileşme hızına göre kişiselleştirilmelidir. Doğru ve düzenli fizik tedavi, tam fonksiyonel iyileşme ve spora güvenli dönüş için hayati önem taşır. |
