Anne Karnında Hidrosefali (Fetal Hidrosefali) Tedavisi
Fetal hidrosefali, bebeğin beyin ventriküllerinde aşırı sıvı (BOS) birikmesi durumudur. Tedavi yaklaşımı; hidrosefalinin nedeni, şiddeti, gebelik haftası ve eşlik eden diğer anomalilere göre değişiklik gösterir. Genellikle multidisipliner bir yaklaşım (kadın doğum uzmanı, pediatrik nörolog, beyin cerrahı, genetik uzmanı) gerektirir.
1. Yakın İzlem ve Doğum Sonrası Tedavi
- Hafif ve ilerlemeyen hidrosefali vakalarında, anne karnında sık ultrason takipleri yapılır.
- Bebeğin ventrikül genişlemesi stabil seyrediyor ve başka bir anomali yoksa, doğumun kendiliğinden başlaması beklenebilir.
- Doğum, mümkünse tam teşekküllü ve yenidoğan yoğun bakım ünitesi (YYBÜ) olan bir merkezde planlanır.
- Asıl tedavi (beyin omurilik sıvısını boşaltmaya yönelik şant ameliyatı gibi) genellikle doğumdan sonraki günler veya haftalar içinde yapılır.
2. Fetal Cerrahi Müdahaleler
Bu yöntemler sınırlı sayıda merkezde, çok özel durumlarda ve genellikle araştırma protokolleri kapsamında uygulanır. İki ana yöntem vardır:
- Fetal Ventriküloamniyotik Şant: Rahim içine bir iğne ile girilerek, bebeğin genişlemiş ventrikülüne ince bir kateter yerleştirilir. Bu kateter, fazla beyin omurilik sıvısını bebeğin içinde yüzdüğü amniyon sıvısına boşaltır. Amaç, beyin basıncını düşürerek beyin dokusuna zarar gelmesini önlemek ve gebeliğin devamını sağlamaktır. Ancak şant tıkanması, enfeksiyon ve erken doğum riski gibi önemli komplikasyonları olabilir.
- Endoskopik Üçüncü Ventrikülostomi (ETV): Anne karnından ve rahimden girilerek, fetüsün kafasına ulaşılır. Endoskopik bir cihazla beyin içinde yeni bir kanal açılarak sıvının doğal yollarla emilmesi sağlanmaya çalışılır. Bu teknik daha az yaygındır ve genellikle "akıcı" tıkanıklıklarda (örneğin akuedukt darlığı) düşünülür.
3. Diğer Müdahale Seçenekleri
- Erken Doğum İndüksiyonu: Bebeğin akciğer olgunluğu yeterliyse (genellikle 34. haftadan sonra) ve hidrosefali hızla ilerliyorsa, doğum planlanarak tedavinin doğumdan sonra yapılması sağlanabilir.
- Gebelik Sonlandırılması: Hidrosefaliye ciddi genetik sendromlar, çoklu ağır anomaliler veya geri dönüşü olmayan beyin hasarı eşlik ediyorsa, aileye yasal sınırlar içinde (genellikle 24. haftaya kadar) gebeliği sonlandırma seçeneği danışmanlık eşliğinde sunulur. Bu tamamen ailenin tercihine bağlı kişisel ve etik bir karardır.
Önemli Noktalar:
- Her fetal hidrosefali vakası tedavi gerektirmez. Bazı hafif vakalar kendiliğinden düzelebilir.
- Anne karnında yapılan müdahalelerin amacı, bebeğin hayatta kalma şansını artırmak ve nörolojik sekel riskini azaltmaktır. Ancak bu müdahalelerin kendisi de risk taşır.
- Hidrosefalinin altında yatan neden (örneğin spina bifida, enfeksiyon, kromozom anomalisi) tedavi planını ve uzun vadeli sonucu doğrudan etkiler.
- Karar verme sürecinde aile, doktorlar tarafından durumun tüm riskleri, olası sonuçları ve tedavi seçenekleri hakkında detaylı bir şekilde bilgilendirilmelidir.
|
