Çölyak Hastalığı Testi
Çölyak hastalığı testi, çölyak hastalığının teşhisini koymaya yardımcı olur. Bu hastalığın bulguları arasında olan karın ağrısı, kansızlık gibi belirtiler olan hastalarda bu testin yapılması istenebilir. Akrabalarda çölyak hatalığının olması ve hastalarda herhangi bir belirti vermediğinde, hastalığın tarama amaçlı araştırmalarında test yapılması istenebilir.
Çölyak hastalığının teşhisinde kullanılan bu testin dışında başka yardımcı testlerde yapılması gerekebilir. Bu testler arasında; kam kan sayımı, E, D, B12 vitamin eksikliklerini ölçme testi, kapsamlı metabolik panel ve hastalardaki besin emilim bozukluğunun değerlendirilmesi için dışkıda yağ tayini yapılabilir. Çölyak hastalarında laktoz tahammülsüzlüğü de olabileceği için, çölyak hastalığı testi ile alerji ve tahammülsüzlük testleri de yapılabilir. Çölyak hastalığı teşhisi yapılan hastalarda glutenden fakir diyetin uyumunu takip etme ve tedaviyi değerlendirmek içinde AGA, EMA, anti tTG testleri istenebilir. Bu hastaların gluten tüketmemesi durumunda antikor düzeyinde düşme olması gerekir.
Çölyak hastalığı testi ne zaman yapılır?
Çölyak hastalığı olduğunda, beslenme bozukluğu, besin emilim bozukluğuna dair bazı belirtiler olduğunda çölyak hastalığı testi yapılması istenir. Hastalarda kısırlık, anemi, nöbet, kemik erimesi gibi belirtilerde olursa gluten incelemesi yapılmalıdır. Bir süre glutensiz diyet yapan hastalarda antikor testleri yapılabilir. Bu şekilde antikor düzeyindeki düşme, yapılan diyetle belirtilerin ortadan kalkması, bağırsak katmanında düzelme olduğu belirlenebilir.
Yakınmalar geçmediğinde, hastanın diyete olan uyumunu ölçme, diyet sırasındaki gizli gluten kaynaklarının, geçmeyen belirtilerin sebepleri hakkında araştırma yapmak için çölyak hastalığı testi yapılması tavsiye edilebilir.
Çölyak hastalığı testi sonucu
Sonucu pozitif çıkan ya da belirsiz olan çölyak hastalığı testi sonrasında hastaya bağırsak biyopsisi yapılır. Bu şekilde hastalığın kesin tanısı konur. Çölyak teşhisi yapılan hastaların diyetinde gluten çıkarıldığı takdirde, otoantikor seviyeleri düşmelidir. Bu düşme olmaz, yakınmalar devam ederse, diyet içeriğinde beklenmeyen besinlerde gluten olabilir. Bunun araştırılması gerekir. Bazen de hasta değişimlere yanıt vermeyen nadiren görülen çölyak hastalığının etkisinde yakabilir. Bunun izlenmesi için çölyak hastalığı testi yapılırsa, çıkan yüksek otoantikor seviyeleri diyette glutensiz koşuluna uyulmadığını gösterir.
Yapılan testin öncesinde hastanın fazla miktarda gluten alması durumunda çölyak hastalığı testi sonucu negatif olabilir. Bu sorunca rağmen doktorun şüphesi olursa, hastaya gluten yüklemesi yapılarak, belirtilerin tekrar olup olmadığı bir süre izlenebilir. Ayrıca bağırsaklardaki villus atrofisi yani çıkıntıların kontrolü içinde çölyak hastalığı testi yeniden yapılabilir ya da bağırsak biyopsisi yapılabilir.
Çölyak hastalığı toplumda sıkça olsa da hastaların pek çoğu bunun farkına varmaz. Çünkü belirtiler her hastada değişken olabilir. Yapılan biyopside bağırsakta hasar tespiti yapılsa da hasar görülmese de çölyak hastalığı bulunabilir. Bu yüzden çölyak hastalığı tanısı uzun zaman yapılamayabilir. Bu nedenlerle çölyak hastalığı testi tanıda önemli bir yardımcıdır. Bu nedenle hastalarda karın ağrısı gibi belirtiler sıkça görülüyorsa, bazı besinler tüketildikten sonra sindirim sorunları yaşanıyorsa bu testin yapılması faydalı olabilir.
21.01.2024 16:01:03
Çölyak Hastalığı Testi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
