{ "title": "Takıntı Hastalığı", "image": "https://www.hastaligi.gen.tr/images/Takinti-Hastaligi-39.jpg", "date": "21.01.2024 03:04:04", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Takıntı hastalığı, normalde saçma kabul edilen, akla uygun olmayan fakat kişinin iradesi dışında bilinçaltını ısrarlı ve zorlayıcı şekilde etkileyen ve tekrarlayıcı olan düşünceler nedeniyle oluşur. Bu tür düşünceler kişiyi belirgin şekilde rahatsız eder. Bu yüzden kişilerde kompülsiyon denilen zorlantı davranışlarla düşüncelerini bastırmak isterler. Düşüncelerinin mantıksız olduğunu bilseler bile kişiler bunlara engel olamaz. Takıntı hastalığı olan kişiler takıntı ve zorlantı döngüsünü sürekli yaşar ve buna mâni olamazlar. Günlük yaşamları bile bundan olumsuz etkilenmeye başlar. Düşüncelerini bastırmak için, yaptıklarını tekrarlamamak için günlük aktivitelerinden, sosyal yaşamdan uzaklaşmaya başlarlar. Kendilerine her açıdan sınır koymaya çalışırlar. Yani ellerini yıkmış birisinin ellerinin yeniden kirlenmemesi için elleriyle bir şeye dokunmamaya çalışmaması buna güzel bir örnektir. Yapılan davranışlar adeta ritüel haline getirilir. Takıntı hastalığı toplumda en fazla 29-40 yaşları arası kişileri etkiler. Hastalık devamında dalgalı bir süreçte ilerler. Ortaya çıkan belirtiler dönemsel olarak azalır ve çoğalır. Takıntı hastalığı bulunan kişilerle toplumdaki titiz olan mükemmeliyetçi olan kişiler aynı kefeye konmamalıdır. Bunun nedeni takıntı hastalığı olan kişilerin takıntıları tekrarlayıcı ve rahatsızlık verici şekilde olmasıdır. Titiz ve mükemmeliyetçi olanlarda bu özellik bulunmaz. Sadece normal kişilere göre daha itinalı olurlar.

Takıntı hastalığı olanda görülen bazı takıntı türleri

Kirlenme takıntısı: bu en fazla görülen takıntılardan biridir. Takıntı hastası kişi üzerine etraftan bulaşacak pislikleri, tozları, mikropları, kirleri kafasına takar. Bu nedenle eşyalara hatta insanlara bile dokunmaktan kendini sakınır. Ellerini uzun süre yıkar, evini saatlerce temizler, banyoda saatlerce zaman geçirir. Bu etkiler günlük işlerini aksatır, sosyalleşmede sorun yaşarlar.

Sevdiklerinin başına kötü şeyler gelme takıntısı: bu tür takıntısı olan kişiler sevdiklerini kötülüklerden korumak için akla uymayan mantıksız davranışlarda bulunur. Sürekli olarak sevdiklerinin balına gelebilecek kötü olayları kurgularlar.

İşlerinin ters gideceği takıntısı: Rutin işlerinde her zaman terslikle karşılaşacağını düşünen bu kişiler, kafasında bunları kurgular. Her şeyi, eşyaları, gidilecek yerleri, kişileri sorgular, kontrol ederler. Bunu takıntı derecesinde tekrarlar.

Kendinin başkalarına zarar vereceği takıntısı: Böyle takıntıları olan kişiler başkalarına zarar vermekten çekinirler. Bu yüzden her türlü kesici aleti saklama eğiliminde olurlar. Ayrıca oldukları yeri terk eder, bazı şeyleri sayıyla yapmaya başlar, davranışlarını tekrar ederler.

Eşyaları, nesneleri sayma takıntısı: Böyle takıntısı olan kişilerde yürürken parkeleri sayar, geçen arabaları sayar, belli marka araçları sayar, ağaçları, çöp bidonlarını sayar. Bunun gibi kafasına takılan her şeyi sayma eğilimine girer.

Eşyaların düzgün durmama takıntısı: Takıntı hastalığı olan kişilerde böyle bir takıntı olabilir. Bulundukları ortamda eşyaların simetrik durmasını takıntı haline getirirler. Düzen takıntısı olarak nitelendirilen bu sorun kişinin günlük yaşamını etkileyecek derecede olur. Birisiyle konuşurken bir eşyanın simetrisine takılır ve konuşmayı bile dinleyemez.

Takıntı hastalığı neden olur?

Takıntı hastalığı için uzmanlar bir neden bulamamaktadır. Hastalığın oluşmasına farklı etkenlerin birlikte olmasının etkili olduğu düşünülür. Genetik faktörlerinde bunda etkili olabileceği düşüncesi vardır. Takıntı hastalığının beyindeki bölgelerin bazılarında işlevsel değişimlerden kaynaklandığı düşüncesi ağır basmaktadır. Hastalığı bu yüzden beyin hastalıkları arasında değerlendirilmesi yapılır. Sanılanın aksine stres, huzursuzluk gibi etkenler hastalığın oluşumunda etkili olmaz. Sadece takıntı hastalığının oluşumuna uygun zemin hazırlayabilir.

Takıntı hastalığı nasıl teşhis edilir?

Takıntı hastalığı psikiyatrist, psikolog gibi uzmanlar tarafından teşhis edilebilir. Öncelik her zaman kişideki fiziksel hastalıkların bertaraf edilmesidir. Özellikle yaşı ilerlemiş kişilerde oluşan takıntı hastalığı uzmanlar tarafından önemsenmektedir. Bunun dışında farklı psikolojik hastalıkları bulunan kişilerde de geçici olarak takıntı hastalığı birlikte görülebilir. Hastalığın teşhisinde bu etkenlerin hepsi tespit edilmelidir. Hastanın hem fiziksel hem de ruhsal muayenesi yapılmalı, gerekirse tıbbi tetkiklerde ihmal edilmemelidir.

Takıntı hastalığı tedavisi nasıl yapılır?

Takıntı hastalığı olan hastalarda uygulanan ilk tedavi yöntemi ilaç kullanımıdır. Bunun eşliğinde bilişsel davranışçı tedavi yöntemi de uygulanırsa, tedavi süreci kısalır. Tedavide anti obsesif ilaçlarla, psikiyatrik ilaçlar doktor denetiminde kullanılır. Hastaların takıntıları tedavi başladığında hemen sonlanmaz. Bu nedenle sabırlı olunmalıdır. Terapide hastaların takıntılarıyla yüzleştirilmesi olumlu etkiler yapar.

Hastaların tedavisi sırasında ailesininde ona destek olması, bunun bir hastalık olduğunu kabul etmeleri gerekir. Tedaviden kaçınan hastaların ikna edilmesi ailesi tarafından daha kolay olur. Hasta yakınlarının takıntı hastalığını kabul ederek, hastanın iyileşmesine destek olmalıdır. Hastaya karşı ılımlı bir yaklaşım izlenmeli, onu sıkıntıya sokacak davranışlarda bulunulmamalıdır.
" } ] }