{
    "title": "Domates Virüs Hastalıkları",
    "image": "https://www.hastaligi.gen.tr/images/Domates-Virus-Hastaliklari-66.JPG",
    "date": "19.01.2024 11:33:14",
    "author": "Ahmet BOZBIYIK",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Domates Virüs Hastalıkları,</b> İçerisinde bol miktarda vitamin olması, besleyiciliği ve lezzeti sayesinde dünyanın hemen hemen her yerinde üretilen domates, salça, turşu ketçap ve konserve gibi birçok alanda kullanılması bakımından sık yetiştirilen bir bitkidir. Ancak domates bitkisinin üretilmesinde ürünün kalitesini ve verimini olumsuz etkileyen en önemli etkenlerden biri virüs hastalıklarıdır. Virüsler nükleik asit olan DNA ve RNA ile protein kılıftan meydana gelirler. Domates bitkisinde hastalık meydana getiren virüsler, domates fidesi, tohum, vektörler ve mekanik gibi birtakım yöntemlerle bitkiye taşınırlar.</div><div><br></div><div><b>Domates virüs hastalıkları nelerdir?</b></div><div><br></div><div><b>Mozaik virüsü,</b> bu hastalık domateste ortaya çıkan en yaygın virüs hastalıkları arasındadır. Domates yetiştirilen her bölgede mozaik virüs hastalığı görülmektedir. Domates virüs hastalıklarından mozaik virüsüne tomato mosaic virüs ile tobacco mosaic virüsü neden olur.</div><div><br></div><div><b>Belirtileri,</b> mozaik virüsü domatesin yapraklarında mozaik desenleri oluşması ve özellikle de yeni çıkan yapraklarda daralmasına sebep olur ve domatesin üzerinde daire şeklinde bölgesel lekeler meydana gelir ve domates şekli bozuk olur. Mozaik virüsü mekanik yani sürtünme ya da temas yolunun yanı sıra tohum ve aşı yolu ile de domatese bulaşır ve domates yapraklarında renk değişimleri yaprak kenarlarının şeklinin değişmesi ve domatesin iç kısmının kahverengi renge dönüşmesi gibi belirtilerle kendini gösterir.</div><div><br></div><div><b>Çift çizgi virüsü,</b> domateste görülen önemli bir virüs hastalığı olan çift çizgi hastalığı, patates ve domates mozaik virüslerinin bir araya gelmesi nedeniyle ortaya çıkar. Çoğunlukla domates ve patates yetiştirilen toprakların birbirine yakın olması bu virüs hastalığının ortaya çıkmasında etkisi olabilir.</div><div><br></div><div><b>Belirtileri,</b> mozaik virüsü gibi mekanik olarak, hastalıklı bitkilerden, aşı ve tohum yolu ile bulaşan virüs hastalığı domates yaprağında kahverengi renginde bölgesel lekelenmeler, bitkinin gövdesinde ve yaprak saplarında ise boylamasına kahverengi renkte uzun çizgiler ile yapraklarda küçülme ve bitkinin boyunun uzamaması gibi belirtilere neden olur. Aynı zamanda domatesin şeklinde bozulmalar da bu virüs hastalığının belirtilerindendir. Çift çizgi virüsü domates üretiminde oldukça ciddi kayıplarının yaşanmasına neden olur. Bu kaybı en aza indirmek için kültürel önlemler ile bitkide azotlu gübreler kullanmamaya özen gösterilmelidir.</div><div><br></div><div><b>Sarı yaprak kıvırcık virüsü,</b> domates virüs hastalıklarından sarı yaprak kıvırcık virüsü genellikle seralarda sık karşılaşılan virüs hastalıkları arasında yer alır. Ülkemizde güney ve batı bölgelerde sera yetiştiriciliğinde daha sık rastlanan bu virüs hastalığı beyaz sinekler vasıtasıyla bitkiye taşınır ve bu durum da sağlam bitkilerin hastalanmasına neden olur.</div><div><br></div><div><b>Belirtileri,</b> yaprak ayaları ve yaprakların kenar kısımlarının sarı renge dönüşmesi, yaprakların küçülerek kenar kısımlarından iç kısma doğru kırılması, domateslerin hasat zamanından daha da geç olgunlaşması, bu virüs hastalığının belirtileri arasında yer alır. Domateslerin geç olgunlaşması bu ürünün pazar değerini yitirmesine neden olur. Bu nedenle sarı yaprak kıvırcık virüsüne karşı mutlaka önlem alınması gerekir.</div><div><br></div><div><b>Hıyar mozaik hastalığı,</b> genellikle hıyarda görülen bu virüs hastalığı bununla beraber en çok da ıspanak, kabakgiller ve domateste görülür. Hıyar mozaik hastalığına cucumber mosaic virüsü neden olur.</div><div><br></div><div><b>Belirtileri,</b> yaprak ve domates üzerinde koyu ve açık tonlarında renk değişmeleri ve bitkinin bodur kalması ile ufak yapraklarda daralma ve şekil bozuklukları oluşur.</div>"
        }
    ]
}