{
    "title": "Domates Hastalıkları",
    "image": "https://www.hastaligi.gen.tr/images/Domates-Hastaliklari-54.jpg",
    "date": "21.01.2024 07:13:13",
    "author": "Selen Karadeniz",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Domates hastalıkları,</b> domates yetiştiricileri açısından oldukça önemlidir. Hem verimin yüksek olması hem de kaliteli ürün alınması açısından domates hastalıkları için uygun ilaçlama ve koruma yöntemleri uygulanmalıdır. Ilıman iklimde yetiştiriciliği yapılan domates bitkisini etkileyen çeşitli hastalıklar ve zararlılar vardır.</div><div><br></div><div><b>Domates hastalıkları nelerdir?</b></div><div><br></div><div><b>Domates kurşuni küf hastalığı:</b> bu hastalığın belirtisi her bitkide farklıdır. Domates bitkisinin gövdesinde ve meyvelerinde zarar oluşur. Ortaya çıkan lekelerin büyüklüğü toplu iğne başı kadar olup, iç kısımlara doğru genişleyerek bitki dokusunda yayılım gösterir. Bu etkiyle dokuda çatlama ve konukçuda su kaybı olur. Oluşan lekeler nedeniyle meyveler dökülmeye başlar. Çiçeklenme döneminde taç yapraklar hastalığa karşı duyarlı olduğu için, buradan geçen hastalık etkeni meyvelerde çürüklüğe neden olur. Lekeler büyüdükçe meyvelerde yumuşak tarzda çürüklük olur. Domates kurşuni küf hastalığı 20-25 derece sıcaklıkta en iyi şekilde gelişir, nem oranı içinde %95-98 seviye hastalığı yayar.</div><div><br></div><div><b>Hastalığın mücadelesinde;</b> serada yetiştirilen domatesler için havalandırma iyi yapılmalı, nem ve sıcaklık ayarlanmalıdır. Ayrıca bitkilerin arasındaki hava akımı uygun olmalıdır. Bu yüzden domatesler sık dikilmemelidir. Gübreleme ve bakıma önem verilmelidir. Çiğ olma riskine karşı güneş batmadan önce seraların ısıtılması gerekir. Hasadın ardından hastalık etkeninin toprağa karışmaması için bitki artıkları temizlenerek yakılmalıdır. Bu önlemlerin dışında çiçeklenme sürecinde ya da hastalık belirtileri görüldüğünde kimyasal mücadele yapılmalıdır. İlaçlamaların arasında 10 gün olmalıdır. İlaç dozları da uzmanlara sorularak belirlenmelidir.</div><div><br></div><div><b>Domates bakteriyel kanser ve solgunluk hastalığı: Domates hastalıkları</b> arasında bulunan bu hastalığın etkeni olan bakteriler tohumla taşınabilir. Bitki artıkları da toprakla hastalığı bulaştırabilir ve bitkiyi etkisi altına alabilir. Domatesin çiçeklenme döneminde alt yapraklarında solma olur, bu solukluk ilerleyen zamanda üst kısımları etkiler. Solgunluğun tek taraflı olması ve arkasından kuruma olması hastalığın önemli bir belirtisidir. Hastalıktan etkilenen bitkiler ortadan kesilirse, iletim demetlerinde sarıdan kahve rengine kadar renk farklılıkları görülür. İlerleyen aşamada domatesin gövdesinde yaralar oluşur, çatlaklar görülür. Bu yüzden bakteriyel kanser olarak da anılan bir hastalıktır. Bitkinin meyvelerinin ortası açık kahve renkte, etrafı beyaz haleli, kuş gözü gibi lekeli olur. Hastalıktan etkilenen tohumlarda farklı renkte olur, çimlenme gücü azalır.</div><div><br></div><div><b>Hastalığın mücadelesinde;</b> ekimde temiz tohumlar kullanılmalı, hasta bitkiler sökülmeli ve imha edilmelidir. Seraların havalandırılmasına özen gösterilmeli, koltuk alma işleminde hastalıklı bitkilere en son işlem yapılmalıdır. Bu seralarda 2 yıl ekim nöbeti yapılmalı ve farklı bitkiler ekilmelidir. <b>Domates hastalıkları</b> arasındaki bakteriyel kanser için kimyasal mücadele yöntemi bulunmamaktadır.</div><div><br></div><div><b>Domates gövde nekrozu:</b> bu hastalığın etkeni olan bakteriler topraktan gelir. Yüksen nem ve gece sıcaklığın az olması hastalığa uygun zemin hazırlar. Önce üstteki yapraklarda solgunluk ve sararma oluşur. Gövdede kahve lekeler olur. Yapraklar, gövde ve meyve saplarını boyuna kestiğinizde kahve siyah renk olduğu görülür. İlerleyen aşamada bitkinin öz kısmı parçalanarak, boşalır. Genellikle bitkiler ölmez. Ancak bazen ani ölümler olabilir.</div><div><br></div><div><b>Hastalığın mücadelesinde;</b> bitkilerin dengeli beslenmesi gerekir. Aşırı azotlu gübreleme yapılmamalıdır. Hasta olan bitkiler seradan temizlenmelidir. Bakım sırasında bitkiye hasar verilmemeli, koltuk alma sırasında hastalar en sona kalmalıdır. Bu hastalık içinde kimyasal mücadele yoktur.</div><div><br></div><div><b>Domates bakteriyel benek hastalığı:</b> bu <b>domates hastalıkları</b> içinde domates bitkisini en fazla etkileyenler arasındadır. Bitkinin sap, yaprak, meyve sapı, çiçeklerinde kahve siyah renklerde lekeler oluşur. Daha sonra bu lekeler birleşerek büyür. Meyvelerde de kabarık yüzeysel lekeler vardır. Hastalık etkeni olan bakterinin kaynağı genellikle tohum ve topraktaki bitki artıklarıdır.</div><div><br></div><div><b>Hastalığın mücadelesinde;</b> mutlaka temiz tohum kullanılmalı, hasta bitkiler seralardan uzaklaştırılmalıdır. Hasta bitkilerin imha edilmesi gerekir. Domates ekimi yapılan seralar ve fideler sıkça havalandırılmalı ve 1 yıl ekim nöbeti yapılmalıdır. Hastalık görülürse hemen yeşil aksam ilaçlaması yapılması gerekir. Fide sürecinde her hafta, tarlada 10 günde bir 2-3 defa ilaçlama olmalıdır.</div><div><br></div><div><b>Domates hastalıkları</b> bunların dışında da bulunmaktadır. Aralarında en fazla görülenleri ise; domates mildiyösü, domates yaprak küfü, domates erken yanıklık hastalığı, domates bakteriyel leke hastalığı, domates güvesi, domates pas akarı, domates solgunluk virüsü, domates mozayik virüsü sayılabilir. Bu hastalıklarla mücadele ederek kaliteli domates verimi arttırabilir.</div>"
        }
    ]
}