{ "title": "Buğday Hastalıkları", "image": "https://www.hastaligi.gen.tr/images/Bugday-Hastaliklari-95.jpg", "date": "21.01.2024 08:15:27", "author": "Canan", "article": [ { "article": "Buğday Hastalıkları, anadolun heryerinde yetiştirilen tahıl bitkisidir. Karasal iklimde yetişir. Un, yem üretilmesinde kullanılır. Çiftlik hayvanı için yem olarak da yetiştirilir. İnsanın beslenmesinin temel maddesidir. Ekmeğin yapımı un ile olduğu için buğday temel ihtiyaçtır. Gıda sektörün vazgeçilmez bitkisidir. Buğday yetiştirilirken birçok sorunla karşılaşılır. Hava şartı ve buğday hastalıkları etkili olur. Buğday hastalıklarını şöyle sıralayabiliriz.

Buğday rastık hastalığı: Hastalık buğday ve arpa bitkisinin çiçekleme aşamasında ortaya çıkar. Buğday siyah toz yığını haline gelir. Buğday çiçek açtıktan sonra olgunlaşma zamanında rastık hastalığı çevreye dağılır ve geride sadece buğdayın sapını bırakır. Buğday tanelerin tamamı hasar görür.

Buğday sürme hastalığı: Karamuk ve karadoğu ismiyle anılan başak hastalığıdır. Bunlar tilletia foetida ve tilletia caries olmak üzere iki hastalıktan oluşur. Bu hastalık belirtileri biyolojileri ve mücadelesi birbirine benzer. Sporların incelenmesiyle yapılır. Hasat harman sırasında ezilen kör tanelerden çıkan sporlar sağlam buğday tanesine ve toprağa bulaşır. Bitkinin hasara uğramasına neden olur. Bu hastalığa buğdayın uğramaması için toprağın killi veya kumlu olması gerekir. Enfeksiyon riski azalır.

Buğday mozaik virüsü: Toprak kökenli virüstür. Buğday virüsü ve öz suyu ile yaşar. Doğal enfeksyon serin yerlerde ve yüksek toprak neminde artış gösterir. Hastalığın inkubasyon derisi uzun olur. İlkbahar ayında görülen hastalıktır. Buğday yüzeyinde benek ve leke oluşturur. Yaprakta belirgin olarak leke ve düzgün olmayan çizgi görülür.

Buğday başak yanıklığı: bu hastalığa fusarium spp neden olmaktadır. Nemli havanın ısı dercesi 72 saati geçtikten sonra serin havada enfeksiyon riski oluşur. Hastalık yıldan yıla artış gösterir. Hastalık buğdayda kısa, renksiz, enli ve çok şişkin görüntü oluşturur. Buğday oval ve zincir görünümde olur. Pembe veya açık pembe renk görüntüsü oluşur.

Buğday hastalıkları oluşmaması için dikkat edilmesi gerekenler

Ekilecek buğdayın önerisi ve bölgenin iklim şartına dikkat edilmelidir. İklim ve toprak özelliğine dikkat alınarak buğday ekilmelidir. Gübreleme ve sulama sıkıntısı olmamalıdır. Buğday tohumu ekilecek bölgeye göre ayarlanmalıdır ne çok sık ne de çok seyrek ekilmelidir. Buğdayın ekim zamanına dikkat edilmelidir. Ekim derinliği normal olmalıdır ve bilinçsiz ekim yapılmamalıdır. Hastalık ve hasatla mücadeleye karşı önlem alınmalıdır. Yaprak gübreleme ve buğday ilaçlama zamanı aksatılmamalıdır. Hasat yapılırken çıkan sonuç çiftçiyi zarara uğratmamalıdır.
" } ] }